พระธรรมลูกา

1. เบื้องหลังการเขียน

               1.1  ผู้เขียน  นายแพทย์ลูกาเป็นผู้เขียนและเป็นหนังสือที่คู่กับพระธรรมกิจการ ลูกาเป็นคนต่างชาติโดยกำเนิด ชื่อของเขามีความหมายว่า สูงสง่า บ้านเกิดน่าจะเป็นเมืองอันทิโอกในซีเรีย ได้รับการศึกษาอย่างดีในวัฒนธรรมกรีก เป็นผู้ร่วมงานกับเปาโลตั้งแต่การออกประกาศเที่ยวที่ 2 จนถึงเมื่อเปาโลติดคุกที่กรุงโรม เป็นคนที่รักและจริงใจและอยู่กับเปาโลตลอดเวลาในขณะที่หลายคนจากไป เรารู้ว่าลูกาเป็นแพทย์จากจดหมายฝากโคโลสี 4.14 ซึ่งเปาโลเรียกท่านว่า   “ลูกาแพทย์ที่รัก” ลูกาเป็นชาวต่างชาติเพียงคนเดียวที่เป็นผู้เขียนในพระคัมภีร์ใหม่ และในการบันทึกเป็นการใช้ภาษากรีกที่สละสลวยมีลักษณะการเขียนที่ดีมาก และลูกาได้ชื่อว่าเป็นนักประวัติศาสตร์คริสเตียนคนแรก ในการเดินทางประกาศเที่ยวที่ 2 ของเปาโลนั้น เมื่อมาถึงเมืองฟิลิปปี แคว้นมาซิโดเนีย (กจ. 16) เปาโลได้ตั้งคริสตจักรที่นั่นและมอบหมายให้ลูกาเป็นผู้ดูแลระยะหนึ่ง และเปาโลเดินทางประกาศต่อไป หลังจากนั้น 6 ปี ในการเดินทางประกาศเที่ยวที่ 3 เปาโลได้เดินทางมาที่ฟิลิปปีอีกครั้งหนึ่ง และลูกาได้ร่วมทางประกาศในครั้งนี้ด้วย

            1.2  จุดประสงค์  ลูกาเขียนพระธรรมเล่มนี้เพื่อให้เธโอฟีลัสได้รู้ความจริงอย่างถูกต้อง (1.4) เพื่อให้รู้ว่าพระเยซูบังเกิดเป็นมนุษย์สมบูรณ์แบบ และเป็นพระบุตรของพระเจ้าผู้ที่จะมาช่วยมวลมนุษย์ชาติให้รอดโดยเน้นถึงพระเมตตาของพระองค์ในการช่วยเหลือ เอาใจใส่ผู้เล็กน้อยและต่ำต้อยที่สังคมดูถูก เช่น คนจนคนบาป คนเก็บภาษี คนต่างชาติ ลูกาต้องการให้ผู้อ่านทราบว่า ผู้ที่ติดตามพระเยซูไม่ได้เป็นอันตรายต่ออาณาจักรโรมัน ถึงอย่างไรก็ตาม ลูกาไม่ได้จำกัดจุดประสงค์เพียงเท่านั้น ท่านยังได้เขียนหนุนใจผู้เชื่อและต่อต้านการโจมตีของผู้ไม่เชื่อ ท่านต้องการแก้ไขข้อมูลผิดๆที่คนกล่าวถึงพระเยซูและคริสเตียน ท่านยังต้องการชี้ให้เห็นว่าความเชื่อของคนต่างชาติในอาณาจักรของพระเจ้านั้นมีรากฐานอยู่บนคำสอนของพระเยซูคริสต์ และท่านยังต้องการนำเสนอข่าวประเสริฐของพระเยซูคริสต์แก่คนทั้งโลก

               1.3  ผู้รับ  ลูกาเขียนถึงท่านผู้หนึ่งชื่อ “เธโอฟีลัส” (1.3) ซึ่งชื่อมีความหมายว่า ผู้ที่รักพระเจ้า แต่น่าจะเป็นบุคคลมากกว่าความหมายกว้างๆทั่วไป การใช้คำว่าที่เคารพอย่างสูงน่าจะแสดงถึงการมีตำแหน่งสูงและร่ำรวย หรืออาจจะเป็นข้าราชการของโรม และอาจจะเป็นผู้สนับสนุนลูกาและรับผิดชอบในการดูแลคัดลอกและแจกจ่ายสิ่งที่ลูกาเขียน กลุ่มเป้าหมายของลูกาคงจะเป็นคนต่างชาติทั้งหมด

               1.4 เวลาที่เขียน  ลูกาได้อ้างถึงหลายคนที่อุตส่าห์เรียบเรียงเรื่องราวของพระเยซู (1.1) ซึ่งเชื่อได้ว่ามีผู้เรียบเรียงพระกิตติคุณของพระเยซูคริสต์ก่อนที่ลูกาจะเขียนเล่มนี้ ซึ่งน่าจะเป็นพระธรรมมาระโกและมัทธิวหรืออาจจะมีฉบับอื่นๆด้วย ท่านลูกาคงจะใช้หนังสือมาระโกประกอบการเขียนในราวปี ค.ศ.60-64 เพราะในกิจการก็ไม่ได้กล่าวถึงการตายของเปาโล เราเข้าใจว่าท่านเริ่มร่างเป็นหนังสือลูกาในขณะที่ท่านอยู่กับเปาโลที่กรุงโรม (กจ.28.30) โดยเก็บรวบรวมข้อมูลที่เมืองซีซารียาขณะที่เปาโลถูกจองจำเป็นเวลา  2  ปี เพราะลูกามีเวลาไปที่ต่างๆเพื่อพบ ศึกษาและเก็บข้อมูลจากพยานที่เห็นพระเยซูด้วยตนเอง รวมทั้งข้อมูลตรงจากมารีย์และโยเซฟด้วย

            1.5 ลักษณะพิเศษ  แม้จะมีความคล้ายคลึงกับพระธรรมมัทธิวและมาระโก แต่ก็มีลักษะพิเศษคือ

 

                    - มีความเป็นสากล ให้เห็นถึงการยอมรับคนต่างชาติเช่นเดียวกับยิวในแผนการของพระเจ้า

                       3.6,  สิเมโอน 2.32, 4.25-28, 7.9, 10.1, 13.29, 21.24, 24.47

                    - เพื่อทุกคน ชาวยิว ชาวต่างชาติ ชาวสะมาเรีย คนเก็บภาษี คนบาป คนร่ำรวย คนยากจน 

                      คนที่ถูกทอดทิ้ง  คนที่มีหน้ามีตา

                    - เน้นการอธิษฐานที่พระเยซูทรงอธิษฐานก่อนกระทำภารกิจต่างๆ เช่น รับบัพติศมา 3.21

                      ทำการอัศจรรย์ 5.16, คัดเลือกสาวก 6.12, จำแลงพระกาย 9.29, เกทเซมาเน 22.39-46

                    - มีความห่วงใยต่อคนบาป พระเยซูเป็นเพื่อนของคนบาปในสายตาของคนทั่วไป

                    - เน้นบทบาทของสตรีเป็นพิเศษ 1.24-56, 2.36-38, 7.11-18, 7.36-50, 8.1-3, 10.38-42

                    - เน้นบ่อยๆกับการใช้คำว่าบุตรมนุษย์ และเน้นเรื่องพระวิญญาณบริสุทธิ์

                    - เน้นความเป็นครอบครัว (พันธกิจของพระเยซูเกี่ยวข้องกับผู้ชาย ผู้หญิงและเด็กๆ)

                       7.12, 8.42, 9.38

2.  โครงเรื่องของพระธรรมลูกา  

                1. คำนำ (บทที่ 1.1-4)

                2. การเสด็จมาของพระเยซู (บทที่ 1.5-2.52)

                                2.1  การประกาศให้ทราบ                                                                      บทที่ 1.5-56

                                2.2  การเกิดของยอห์น บัพติศโต                                                          บทที่ 1.57-80

                                2.3  การบังเกิดและวัยเยาว์ของพระเยซู                                                บทที่ 2

                 3.  การเตรียมตัวเพื่อรับใช้ของพระเยซู (บทที่ 3.1-4.13)

                                3.1  ผู้เตรียมทางของพระเยซู                                                              บทที่ 3.1-20

                                3.2  การรับบัพติศมา                                                                            บทที่ 3.21-22

                                3.3  ลำดับพงศ์ของพระเยซู                                                                 บทที่ 3.23-28

                                3.4  พระเยซูทรงถูกทดลอง                                                                 บทที่ 4.1-13

                4.  พันธกิจในกาลิลี (บทที่ 4.14-9.9)

                                4.1  การเริ่มต้นพันธกิจในกาลิลี                                                         บทที่ 4.14-41

                                4.2  การเดินทางประกาศในกาลิลีเที่ยวแรก                                       บทที่ 4.42-5.39

                                4.3  ความขัดแย้งเรื่องวันสะบาโต                                                       บทที่ 6.1-11

                                4.4  การเลือกอัครสาวกทั้ง 12 คน                                                       บทที่ 6.12-16

                                4.5  คำเทศนาบนภูเขา                                                                         บทที่ 6.17-49

                                4.6  การอัศจรรย์ในคาเปอรนาอูมและนาอิน                                         บทที่ 7-1.17

                                4.7  คำร้องขอของยอห์น บัพติศโต                                                       บทที่ 7.18-29

                                4.8  พระเยซูเผชิญหน้ากับฟาริสี                                                           บทที่ 7.30-50

                                4.9  การเดินทางประกาศในกาลิลีเที่ยวที่สอง                                      บทที่ 8.1-3

                                4.10  คำอุปมาเรื่องแผ่นดินของพระเจ้า                                                 บทที่ 8.4-21

                                4.11  การเดินทางข้ามทะเลกาลิลี                                                         บทที่ 8.22-39

                                4.12  การเดินทางประกาศในกาลิลีเที่ยวที่สาม                                    บทที่ 8.40-9.9

                 5.  การประกาศในแคว้นรอบๆกาลิลี (บทที่ 9.10-50)

                                5.1  สู่ฝั่งทะเลด้านตะวันออกของกาลิลี                                               บทที่ 9.10-17

                                5.2  สู่ซีซารียาฟิลิปปี                                                                           บทที่ 9.18-50

                 6.  พันธกิจในแคว้นยูเดีย (บทที่ 9.51-13.21)   

                                6.1  การเดินทางผ่านสะมาเรียไปยังยูเดีย                                             บทที่ 9.51-62

                                6.2  การรับใช้ของสาวก 70 คน                                                             บทที่ 10.1-24

                                6.3  คำอุปมาเรื่องชาวสะมาเรียใจดี                                                    บทที่ 10.25-37

                                6.4  พระเยซูกับมาธาและมารีย์                                                           บทที่ 10.38-42

                                6.5  การสั่งสอนในยูเดีย                                                                   บทที่ 11.1-13.21

                7.  พันธกิจในแคว้นยูเดียและเขตแดนรอบๆ (บทที่ 13.22-19.27)

                                7.1  เรื่องประตูแคบ                                                                            บทที่ 13.22-30

                                7.2  คำเตือนเกี่ยวกับกษัตริย์เฮโรด                                                    บทที่ 13.31-35

                                7.3  ที่บ้านของคนฟาริสี                                                                     บทที่ 14.1-35

                                7.4  อุปมาเกี่ยวกับสิ่งที่หายไปแล้วได้คืน                                           บทที่ 15

                                7.5  คำอุปมาเกี่ยวกับคนต้นเรือนอสัตย์                                              บทที่ 16.1-18

                                7.6 เรื่องเศรษฐีกับลาซารัส                                                                 บทที่ 16.19-31

                                7.7  คำสอนทั่วๆไป                                                                              บทที่ 17.1-10

                                7.8  คนโรคเรื้อน 10 คน                                                                      บทที่ 17.11-19

                                7.9  การมาของแผ่นดินของพระเจ้า                                                    บทที่ 17.20-37

                                7.10  คำอุปมาเรื่องหญิงหม้ายและผู้พิพากษา                                    บทที่ 18.1-8

                                7.11  ฟาริสีและคนเก็บภาษี                                                                 บทที่ 18.9-14

                                7.12  พระเยซูกับเด็กๆ                                                                        บทที่ 18.15-17

                                7.13  เศรษฐีหนุ่ม                                                                                บทที่ 18.18-30

                                7.14  พระเยซูบอกถึงการสิ้นพระชนม์ของพระองค์                            บทที่ 18.31-34

                                7.15  ทรงรักษาคนขอทานตาบอดให้หาย                                          บทที่ 18.35-43

                               7.16  พระเยซูกับซักเคียส                                                                   บทที่ 19.1-10

                               7.17  อุปมาเรื่องเงิน 10 มินา                                                                บทที่ 19.11-27

                8.  ช่วงสุดท้าย-การยอมสละชีวิตและชัยชนะของพระเยซู (บทที่ 19.28-24.53)

                               8.1  การเสด็จเข้าเยรูซาเล็มอย่างยิ่งใหญ่                                          บทที่ 19.28-44

                               8.2  การชำระพระวิหาร                                                                       บทที่ 19.45-48

                               8.3  การโต้แย้งกับผู้นำชาวยิว                                                            บทที่ 20

                               8.4  คำสอนที่พระวิหาร                                                                       บทที่ 21

                               8.5  พิธีมหาสนิท                                                                                บทที่ 22.1-38

                               8.6  พระเยซูอธิษฐานที่สวนเกธเซมาเน                                              บทที่ 22.39-46

                               8.7  การถูกจับกุม                                                                                บทที่ 22.47-65

                               8.8  การถูกสอบสวน                                                                       บทที่ 22.66-23.25

                               8.9  การถูกตรึง                                                                                   บทที่ 23.26-56

                               8.10  การฟื้นคืนพระชนม์                                                                    บทที่ 24.1-12

                               8.11  พันธกิจหลังการฟื้นคืนพระชนม์                                                 บทที่ 24.13-49

                               8.12  การเสด็จสู่สวรรค์                                                                       บทที่ 24.50-53

4. บทสรุป 

 

พระเจ้าทรงเรียกให้เรากลับใจใหม่ เราจะกลับใจใหม่ได้อยางไร ? เราคงไม่ต้องสารภาพบาปทั้งหมดของเรา เพราะคงไม่สามารถจดจำได้ เพียงแต่เรายอมรับว่าเราเป็นคนบาป (18.13) การกลับใจใหม่อาจจะแสดงออกด้วยความเศร้าโศกหรือไม่ไม่ใช่สิ่งสำคัญ สำคัญที่เราจะต้องหันหลังให้กับการทำบาปและมาหาพระเจ้า และแน่ใจว่าพระเยซูสามารถช่วยเราให้รอดได้  

                แต่พระเจ้าทรงอภัยให้เราจริงหรือ? แน่นอน ไม่มีข้อยกเว้น ถ้าเรารู้สึกว่าเราไม่สำคัญพอ ไม่ร่ำรวยพอ ไม่ชอบธรรมพอที่จะได้รับการอภัยจากพระเจ้า พระธรรมลูกานี่แหละจะทำให้เรามั่นใจว่า พระเยซูทรงให้อภัยคนบาปทุกคนที่มาหาพระองค์ และเมื่อเราแน่ใจว่าพระองค์เสด็จมาเพื่อตายไถ่คนทั้งโลกให้รอด แล้วตัวเราพร้อมและเต็มใจที่จะทุ่มเททั้งชีวิต เวลา ทรัพย์สินเงินทอง ตำแหน่งหน้าที่การงาน เพื่อช่วยคนในโลกให้มาถึงพระเยซูคริสต์ตามพระประสงค์ของพระองค์แล้วหรือยัง ??

เกร็ดความรู้

    
      -  การอัศจรรย์  มีทั้งหมด 36 ครั้ง ในพระกิตติคุณ ปรากฏอยู่ในพระธรรมลูกา 20 ครั้ง และใน 20 เรื่องนี้มี 6 เรื่องที่มีเฉพาะในพระธรรมลูกา

1. การจับปลา (5.1-11)                                  

2. บุตรหญิงม่ายที่นาอินเป็นขึ้น (7.11-17)

3.รักษาหญิงหลังโกง (13.10-17)                  

4. ชายที่เป็นโรคมานน้ำ (14.1-4) 

5.คนโรคเรื้อน 10 คน (17.11-19)                  

6. ต่อหูของทหาร  (22.49-53)

      -  คำอุปมา  มีทั้งหมด 35 เรื่องในพระกิตติคุณ  และมี 19 เรื่องที่มีเฉพาะในพระธรรมลูกา

1. ลูกหนี้ 2 คน  7.41-43                                

2. ชาวสะมาเรียใจดี 10.25-37

3. มิตรที่ต้องการความช่วยเหลือ 11.5-13    

4. เศรษฐีโง่ 12.13-21

5. คนใช้ที่เฝ้าระวังอยู่ 12.35-40                    

6. บ่าวที่สัตย์ซื่อ 12.41-48

7. ต้นมะเดื่อไม่มีผล 13.6-9                          

8. คำสอนสำหรับแขกและเจ้าของบ้าน 14.7-11

9. การเลี้ยงใหญ่ 14.16-24                             

10. การสร้างตึกไม่สำเร็จ 14.28-30

11. สงครามที่ปราศจากการสู้รบ 14.31-33   

12. เงินเหรียญหาย 15.8-9

13. เรื่องบุตรหายไป 15.11-32                      

14. คนต้นเรือนอสัตย์ 16.1-9

15. เศรษฐีกับลาซารัส 16.19-31                    

16. หน้าที่ของคนใช้ 17.7-10

17. ผู้พิพากษาอธรรม 18.1-8                         

18. ฟาริสีกับคนเก็บภาษี 18.9-14

19. เงินสิบมินา 19.11-26